Oprez, sunce je opasno i van plaže: Zaštitite vas i vaše dete od infracrvenog zračenja

Kada nam stigne leto i visoke temperature, od sunca se treba štititi i kada nismo na plaži, a tokom letnjih meseci naša koža je najviše izložena sunčevom zračenju, koje može da bude veoma opasno i štetno.

Foto: Guliver/Thinkstock

Bez sunca na zemlji nema života, ali koliko god je ono veličanstveno, u određenoj meri je i opasno, naročito zbog potencijalno štetnog zračenja koje nam šalje. Sunce proizvodi elektromagnetske zrake, od kojih je nama vidljiv samo jedan manji deo.

Sunce zrači infra crvenim zračenjem (IR), vidljivom svetlošću i ultraljubičastim zračenjem (UV).

Od ukupne sunčeve energije koja dolazi do površine Zemlje, najveći deo zračenja od čak 54-56% predstavlja IR zračenje, 39% je vidljivo svetlo i oko 5-7% predstavlja UV zračenje.

Infracrveno zračenje je značajan faktor spoljne sredine, ima sve veći uticaj na zdravlje ljudi, a posebno na kožu. Postoje različite vrste infracrvenog zračenja, a štetni su infracrveni A zraci (IR-A).

Infracrveno A zračenje (IR-A) predstavlja gotovo trećinu ukupnog sunčevog zračenja, dok UVA i UVB zračenje čini samo 7% ukupnog sunčevog spektra.

– Treba biti veoma oprezan sa ultra crvenim A zračenjem. Za razliku od UV zraka koji oštećuju ćelijsku membranu, IR-A zraci prolaze u samu ćeliju, u mitohondrijama dovode do oksidativnog stresa i oslobađanja slobodnih radikala, dolazi do do strukturnih promena u kolagenu koji je, što dodatno značajno ubrzava procese (foto)starenja kože već izazvanog UV-zračenjem. U svakodnevnom životu potrebno je da se posebno čuvamo i od štetnog infra crvenog (IR-A) zračenja, a ne samo od neželjenih štetnih efekata UVA i UVB zraka, koji su nam i od ranije dobro poznati (kancerogeni efekat, fotostarenje kože), posebno ukoliko želimo da maksimalno usporimo proces fotostarenja kože izazvanog sinergističkim delovanjem UVA i IR-A zraka- objašnjava prof. dr Mirjana Milinković Srećković sa Klinike za dermatovenerologiju KCS.

Foto: Guliver/Thinkstock

Zaštita od štetnog sunčevog zračenja najvažnija je kod dece. Dr Goran Vukomanović, pedijatar iz Univerzitetske dečje klinike u Tiršovoj ima korisne savete kako najbolje zaštititi mališane tokom letnjih meseci .
– Prvo što svaki roditelj spakuje u putnu apoteku je krema za sunčanje. Bitno je da se izabere adekvatna zaštita od sunca sa visokim zaštitnim faktorom, preporučena za uzrast deteta i da se dete radovno maže. Sunčevi zraci su najjači u periodu od 11-16h, pa je decu u ovom periodu potrebno skloniti sa sunca koliko god je to moguće. Preterano izlaganje kože suncu već od prvog dana ima veliki uticaj na stanje kože tokom celog života. Krema za sunčanje se nanosi na sve delove kože desetak minuta pre izlaska na sunce. Mazanje deteta se ponavlja u zavisnosti od boje kože, pigmenta i prethodne izloženosti kože suncu. Za bebe i malu decu obično je potrebno ponovno mazanje kože na svakih pola sata. Potrebno je da se koriste preparati koji imaju dokazanu efikasnost u sprovedenim studijama, jer korišćenje krema koje nisu proverene može da dovede do opekotina i oštećenja kože- kaže dr Goran Vukomanović.

Obratite pažnju da odabrana krema obavezno ima zaštitu i od infra crvenog IR-A zračenja, a ne samo od UVB i UVA zraka. Idealno bi bilo da odabrana krema štiti takozvanim inovativnim prirodnim filterima.

U cilju podizanja svesti o svim efektima sunčevog zračenja, udruženje “Naša ASKA” ovog leta pokreće veliku edukativnu kampanju pod sloganom NE BUDI CRVEN KAO RAK!

– Štetno sunčevo zračenje je danas veliki problem sa kojim se suočavamo. Sunce je izvor života i donosi nam svima mnogo radosti, ali u isto vreme postoje određena štetna zračenja koja mogu da budu veoma opasna – naročito infracrveno IR-A zračenje o kojem se malo zna, a takođe je veoma štetno. Apel za sve majke, bake, sestre da posebnu pažnju obrate na to IR-A zračenje- ističe Miljana Marinko iz udruženja “Naša ASKA”, majka 9-godišnje devojčice koja je alergična na određena sunčeva zračenja.
– Najugroženija su svakako deca, zatim osobe koje su inače sklone alergiji na sunčevo zračenje, mlađa populacija koja ima problem sa aknama, kao i svi oni koji boluju od atopijskog dermatitisa. Savet za sve – krema za sunčanje koju kupujete obavezno treba da sadrži zaštitu i od štetnog infa crvenog zračenja. Samo tako će taj vaš zaštitni štit biti dovoljno jak- upozorava Miljana Marinko.

Foto: Guliver/Thinkstock

SAVETI ZA PRAVILNU ZAŠTITU OD SUNČEVOG ZRAČENJA :

Odabrane zaštitne kreme koristiti svakodnevno, ako ste izloženi suncu više od 10 minuta. Kremu ponovo nanosti na svakih 1,5-2 sata.

Ponavljati premazivanje zaštitnim sredstvom nakon kupanja, znojenja ili brisanja peškirom.
Obratiti paznju da odabrana krema za sunčanje, osim od UVA i UVB zračenja, štiti i od infracrvenog (IR-A) zračenja koje je takođe štetno za kožu, jer prodire najdublje u njenu strukturu.
Bilo bi najbolje da zaštitna krema ne sadrži veštačke hemijske filtere kao zaštitu od sunčevog zračenja, bolje rešenje su svakako mirkopigmenti.

Ne produžavati sunčanje zbog korišćenja većeg faktora.
Izbegavati izlaganje suncu u periodu od 10h do 16h.
Prilikom boravka u hladovini zaštita od Sunca je takođe potrebna.
Iako ste pravilno naneli kremu koja vas čuva od sunčevog zračenja, koristiti i ostala zaštitna sredstva – naočare za sunce, šeširi, suncobran, pamučne majce sa dugim rukavima, voda za piće…